Dijital dünyada bir web sitesine sahip olmak, artık sadece tasarım yaptırmakla sınırlı değil. Günümüzde işletmeler, web tasarım paketleri veya web sitesi paketleri satın alarak hızlı bir şekilde çevrimiçi varlık elde edebiliyor. Ancak bu paketlerin çoğu, dikkatle incelenmediğinde önemli bir detayı gözden kaçırıyor: güncelleme ve bakım hizmetleri.
Peki, bu hizmetler neden önemli? Sözleşmede yer almazsa ne gibi sorunlar ortaya çıkar? Hangi bakım türleri zorunludur, hangileri isteğe bağlı olmalıdır?
Bu yazıda tüm bu soruları teknik ama anlaşılır bir dille ele alıyoruz.
1. Web Sitesi Paketleri Nedir ve Neleri Kapsar?
Web sitesi paketleri, genellikle bir dijital ajansın veya freelancer’ın, müşterilere sabit içerikte sunduğu hizmet paketleridir. Paketler; tasarım, geliştirme, barındırma (hosting), alan adı (domain), içerik ekleme ve çoğu zaman teknik destek gibi unsurlardan oluşur.
Çoğu ajans bu paketleri üç seviyede sunar:
- Temel Web Tasarım Paketleri: Kurumsal tanıtım siteleri, tek sayfa (one-page) çözümler, düşük içerik hacmi.
- Orta Seviye Web Sitesi Paketleri: Blog, ürün listesi, iletişim formları, CMS (WordPress, Joomla, vb.) yönetim paneli.
- Profesyonel / Premium Paketler: E-ticaret altyapısı, özel yazılım entegrasyonları, SEO uyumu, çoklu dil desteği, bakım sözleşmesi.
Ancak burada kritik olan, bu paketlerin sadece kurulum anını değil, sonrasındaki işletim sürecini de kapsayıp kapsamadığıdır.
Çünkü bakımı yapılmayan bir web sitesi, tıpkı yağlanmayan bir makine gibi kısa sürede performans kaybı yaşar.
2. Güncelleme ve Bakım Neden Gerekli?
Bir web sitesinin çalışması için birçok bileşen bir arada uyumlu şekilde hareket eder:
- Sunucu (hosting) yazılımları
- İçerik yönetim sistemi (örneğin WordPress)
- Eklentiler / modüller
- Tema veya özel arayüz
- Güvenlik sertifikaları (SSL)
- Veritabanı yapısı
Bu bileşenler düzenli olarak güncellenmezse, güvenlik açıkları, performans düşüşü ve uyumluluk sorunları kaçınılmaz hale gelir.
Teknik olarak neden önemlidir?
- Güvenlik Güncellemeleri:
Özellikle WordPress, Joomla veya Opencart gibi açık kaynak sistemlerde, geliştiriciler sık sık güvenlik yamaları yayınlar.
Güncelleme yapılmadığında, siteniz kötü amaçlı yazılımlara karşı savunmasız hale gelir. - Performans İyileştirmeleri:
Tarayıcılar (Chrome, Safari vb.) ve cihazlar sürekli güncellenir. Eski sürümlerle uyumlu olmayan kodlar, site hızını ve mobil uyumu etkiler. - SEO Uyumluluğu:
Google, düzenli bakım yapılmayan, yavaş veya hata veren siteleri arama sonuçlarında aşağıya çeker. - Veri Güvenliği ve Yedekleme:
Bakım hizmeti genellikle periyodik yedeklemeyi içerir. Yedekleme yapılmazsa, olası bir hack veya veri kaybı sonrası geri dönüş neredeyse imkânsız hale gelir.
3. Web Tasarım Paketlerinde Bakım Hizmetleri Nasıl Sunulur?
Web tasarım ajansları genellikle bakım hizmetlerini iki şekilde sunar:
A. Paket Dahili Bakım
Bazı web tasarım paketleri, belirli bir süre için bakım ve güncelleme hizmetini otomatik olarak içerir.
Örneğin:
- 1 yıl boyunca ücretsiz güncelleme
- Aylık güvenlik kontrolü
- 3 ayda bir eklenti güncellemesi
- Hosting izleme ve uptime raporu
B. Opsiyonel (Ek Hizmet) Bakım
Bazı ajanslar, bakım hizmetini paket dışında, yıllık abonelik şeklinde sunar.
Örneğin:
- “Standart Bakım Paketi – Aylık 500 TL”
- “Premium Bakım Paketi – Aylık 1.500 TL (tam güvenlik + hız optimizasyonu)”
Burada kullanıcı açısından risk, sözleşmede bu hizmetlerin açıkça belirtilmemesi durumunda ortaya çıkar.
4. Sözleşmede Bakım Hizmeti Olmazsa Ne Olur?
Web tasarımı hizmet sözleşmesi, aslında dijital bir mülkün devri gibidir.
Eğer sözleşmede “bakım ve güncelleme hizmeti” açıkça tanımlanmazsa:
- Ajans, teslimden sonra teknik destek sorumluluğu taşımayabilir.
- Site hata verse bile, “sözleşme kapsamında değil” denilerek destek reddedilebilir.
- Lisanslı eklenti yenilemeleri kullanıcıya ek maliyet olarak yansır.
- Güvenlik açıkları site sahibinin sorumluluğunda kalır.
Kısacası, sözleşmede bakım yer almazsa site sahibi “sistemin tamamlayıcı bakımını üstlenen taraf” haline gelir.
5. Sözleşmede Olması Gereken Maddeler (Bakım Hizmetleri İçin)
Bir web sitesi paketi sözleşmesi hazırlanırken, aşağıdaki teknik ve idari unsurlar mutlaka yer almalıdır:
| Kategori | Açıklama |
|---|---|
| Bakım Sıklığı | Güncelleme, güvenlik kontrolü, yedekleme gibi işlemler aylık / 3 aylık periyotlarla yapılmalı. |
| Güncelleme Kapsamı | CMS (WordPress, vb.), eklenti, tema, PHP sürümü dahil mi net olarak belirtilmeli. |
| Veri Yedekleme Politikası | Ne sıklıkla yedek alınacak, yedekler nerede saklanacak, erişim kime ait olacak. |
| Hata Giderme Süresi (SLA) | Kritik hata tespiti sonrası müdahale süresi örn. “24 saat içinde çözüm.” |
| Ek Hizmet Bedeli | Bakım dışında yapılacak ekstra geliştirmelerin fiyatlandırma yapısı belirtilmeli. |
| Hosting ve Domain Yönetimi | Alan adı yenilemesi ve hosting yönetimi kime ait olacak. |
Bu maddeler, hem site sahibinin hem de ajansın sorumluluklarını netleştirir ve olası uyuşmazlıkların önüne geçer.
6. Teknik Olarak Neler Bakım Kapsamına Girer?
Bakım kapsamı teknik düzeyde şu işlemleri içermelidir:
- CMS Güncellemeleri: WordPress, Joomla, Drupal sürüm yükseltmeleri
- Tema ve Eklenti Güncellemeleri
- Veritabanı Optimizasyonu (MySQL tablolarının onarımı ve temizliği)
- Cache Temizliği ve Hız Optimizasyonu
- SSL Sertifika Yenileme
- Hata Log Analizi (Error Logs)
- Güvenlik Duvarı (WAF) Kurulumu ve İzleme
- Spam Koruması / Bot Trafiği Engelleme
- Yedekleme Testi (Restore Check)
Bu işlemler düzenli yapılmazsa, zamanla sitenin kod bütünlüğü bozulur ve geri dönüş maliyeti daha yüksek olur.
7. Web Sitesi Paketlerinde Güncelleme Sıklığı Nasıl Olmalı?
Genel bir rehber olarak:
| İşlem | Önerilen Sıklık |
|---|---|
| CMS Güncellemeleri | Aylık |
| Eklenti Güncellemeleri | 15 günde bir |
| Tam Yedekleme | Haftalık |
| Güvenlik Tarama | Aylık |
| Performans Testi | 3 ayda bir |
| SSL Kontrol | Yıllık (sertifika süresine göre) |
Bu düzen, hem güvenliği hem performansı optimum düzeyde tutar.
8. Web Tasarım Paketlerinde Sık Yapılan Hatalar
- Bakımı “gereksiz masraf” olarak görmek.
Oysa güncelleme yapılmayan siteler, ortalama 6–12 ay içinde güvenlik açığı riski taşır. - Sözleşmeyi detaylı okumadan onaylamak.
“Bakım dahil” ifadesi yeterli değildir; hangi işlemlerin dahil olduğu yazılı olmalıdır. - Kendi kendine güncelleme yapmak.
Teknik bilgi olmadan yapılan güncellemeler veri kaybına yol açabilir. - Hosting firmasına güvenmek.
Hosting yedekleri genellikle sistem genelidir; siteye özel değildir.
9. SEO ve Kullanıcı Deneyimine Etkisi
Bakımı yapılmayan bir site sadece güvenlik değil, SEO performansı açısından da zarar görür:
- Yavaş yüklenen sayfalar (Google Core Web Vitals cezaları)
- Bozuk linkler ve 404 hataları
- Mobil cihaz uyumsuzluğu
- Eski sürüm kodlar nedeniyle tarayıcı hataları
Google algoritmaları, düzenli güncellenen siteleri “aktif” kabul eder ve bu siteleri daha üst sıralarda tutar.
10. Sonuç: Bakım Sözleşmesi Lüks Değil, Zorunluluk
Bir web tasarım paketi satın almak, dijital dünyada bir “mülk” edinmek gibidir.
Ama o mülkün değerini korumak için periyodik bakım gerekir.
Eğer ajansınız size bir web sitesi paketi sunuyorsa, sözleşmede şu soruları mutlaka sorun:
- Bakım ve güncelleme süresi ne kadar?
- Hangi işlemler fiyata dahil?
- Süre dolunca yenileme ücreti nedir?
- Yedeklemeler bana mı yoksa ajansa mı ait olacak?
Unutmayın:
Bir web sitesi tasarlandığı gün değil, bakımı sürdüğü sürece değerlidir.
Özetle
- Web tasarım paketleri genellikle teslim odaklıdır, ancak sürdürülebilirlik için bakım şarttır.
- Sözleşmede bakım ve güncelleme hizmetleri açıkça tanımlanmalıdır.
- Teknik bakım yapılmazsa, site performansı, SEO ve güvenlik zarar görür.
- Düzenli bakım, dijital varlığınızı korumanın en ekonomik yoludur.
